MONICA VISSER

LEER

Leer is een dierlijk product, van een huid. Het is organisch en een restproduct. Het leerlooien is: houdbaar maken en zorgen dat het niet verteert. Dit kan op een plantaardige manier maar ook op een synthetische manier. Daarna word het leer geverfd. Dit gebeurd in grote tonnen meestal in verre landen zoals Marokko.

​

Plantaardig & synthetisch looien

Plantaardig looien is een methode om de huid in een pure en natuurlijke manier te verwerken zonder gebruik van schadelijke chemicaliën. Het looizuur wat gebruikt word komt van verschillende planten, met behulp van de schors, takken, bladeren of zelfs sommige vruchten. Het looiproces duurt één tot maximaal drie maanden. Dit proces kan worden versneld door de toevoeging van synthetische looimiddelen, dit is niet mogelijk voor zuiver plantaardige leer producten. Het grootte verschil is dus dat bij het natuurlijke proces gebruikt word gemaakt van ook natuurlijk looizuur. Bij het synthetisch looien niet. Daar word gebruik gemaakt van synthetische chroomzouten. Dat is schadelijk voor mens en milieu. Het plantaardig looien duurt langer, kost meer duurzame producten en is daarom ook een duurder leer. DE overeenkomst is dat leer alle stappen in het proces moeten nemen om leer genoemd te kunnen worden (alleen met verschillende materialen).

​

Hoe het leerlooien in zijn werk gaat:

Vanuit de slachterij komen stierenhuiden de leerlooierij binnen. Het is een restproduct voor de slachterij en daarom kan er een ander product van gemaakt worden namelijk, leer.

 

Allereerst gaat het in een grote ton, een soort wasmachine. In die trommel worden de huiden gewassen en geweekt in kalk en zwavel zodat de haren loslaten. In de trommel zitten pinnen die de huiden oppakken en weer neer gooien. Dat gaat 1 á 2 dagen zo door. De huid die dan uit de trommel komt noem je een 'bloot'.

 

Aan de onderkant zitten nog vet en vlees resten. Daarom moet het nu nog worden ontvleesd. In de ontvleesmachine worden de laatste resten vet en vlees er af geschraapt. Wat er dan overblijft is niet dik en egaal genoeg om er leer van te maken.

 

Eerst moet de huid gesplit worden. Dat betekent dat het helemaal door word gesneden en dat er een onderlaag en een bovenlaag overblijft. De onderlaag word afgevoerd en de bovenlaag is nu mooi en egaal dik.

 

Nu begint het belangrijkste proces, het looien. Huid bestaat uit vezels. Dat maakt de huid soepel en ook stevig. Als je bacteriën de kans geeft dan knippen ze die vezels op en valt de huid uit elkaar. Nu word er tijdens het looien één onderdeel van zo'n vezel vervangen door totaal iets anders,chroom looistof, waardoor een bacterie het niet herkent en het niet meer aanvalt. De huiden gaan anderhalve dag met dat goedje in de vatten en dan draaien maar. Als ze daar uitkomen zijn ze nat en blauw. Daarom worden ze ook wet blue's genoemd. Ze hebben de kleur van de looistof aangenomen. 

​

Leer heeft geleefd en daarom zie je insectenbeten, een operatiewond en prikkeldraad wonden zitten in het leer. Daarop word het leer in gesorteerd. Hoe minder beschadigingen, hoe hoger de kwaliteit.

 

Om het leer te kleuren gaat het eerst het vat in en komt er olie (en verf) bij om het leer soepel te maken. Na het verven van het leer word het met honderden kleinen hamertjes soepel geklopt en daarna worden ze in de vacuumpers te drogen gelegd. Daarna is het leer klaar om bewerkt te worden. Dit noem je het volnerfleer, de hoogste kwaliteit.

 

1/3 van al het leer verlaat zo de fabriek. Het grootste gedeelte word bewerkt. Dit kan op meerdere manieren. Het krijgt een afwasbare laklaag of een mooie kleur. Dat gebeurd in de spuitcel waar in één keer vier lagen worden opgespoten. Sommige beschadigde huiden worden met de hand in de was gezet. dat heet het old saddle leer. Dit is mooi, natuurlijk en dik zadel leer. Leer kan ook worden voorzien van een nieuwe nerf. Het patroon zit op een stalen rol, dei gaat de pers in en die drukt het nieuwe motief in de huid. Als allerlaatste gaat het leer door een machine die de oppervlakte berekend. 

​

Elk stuk leer heeft zijn eigen toepas. Bijvoorbeeld de rug, mooi glad leer, word gebruikt voor een gedeelte van een meubel wat in het zicht zit(zitting van de stoel). Bij de kop, de nek zitten heel veel ribbels in. Die word gebruikt voor gedeeltes die niet in het zicht zitten(zijkant van de stoel). Het is aan de leerbewerker om het juiste stuk leer ergens voor toe te passen.

​

Eigen onderzoekvraag

De huid van een dier is een restproduct. Komt er in het leerlooiproces ook en gedeelte van de huid af wat een restproduct is en waar niets mee word gedaan?

Ja, namelijk na het wassen en het verwijderen van het overige vet en vlees van de huid word de huid gesplitst en de onderlaag word afgevoerd. weggegooid, daar word niets mee gedaan.

Dat vind ik erg jammer. ook daar zou je mooie producten mee kunnen maken omdat het een stuk schoon huid is waarvan de vleesresten al afgehaald zijn.  

​

Toepassing: 

De toepassingen van  leer zijn heel breed. Je kunt hierbij denken aan producten in interieur (meubels etc) auto’s en tassen. 

​

Met dit materiaal kan ik:  

- Tassen, etui's etc. maken

- Laseren

(Bovenstaande projecten zie portfolio onder het kopje about/contact)